این مطلب برای «خبرگزاری دانشجو» نگاشته شده است.
تحریم یکی از مسائلی بوده که چگونگی برخورد با آن به عنوان یکی از راهکار‌های برون رفت از مشکلات عنوان شده است. تحریم‌هایی که بسیاری از آنان بیش از آنکه نظام سیاسی کشور را نشانه بگیرند، مستقیماً بر روی جان و معیشت مردم تاثیر گذاشته است و می‌توان لیست بلند بالایی از آن‌ها را نام برد که رسماً اقداماتی غیر انسانی لقب خواهند گرفت.
بنابر آن چیزی که مقامات امریکایی و اروپایی می‌گویند تمامی تحریم‌های غیر انسانی و غیر اخلاقی که علیه ایران به تصویب و اجرا رسیده‌اند به منظور کنترل، مهار و در نهایت فروپاشی نظآم سیاسی حاکم بر ایران بوده است.
تحمیل هزینه از طریق تحریم‌ها بر ایران البته یک سوی ماجراست و سوی دیگر به هزینه‌هایی باز میگردد که خواه ناخواه ایران بر روی دست اروپایی‌ها و امریکایی‌ها گذاشته است. یقیناً تصویب و اجرای بسیار از تحریم‌ها برای طرف‌های غربی هم هزینه‌هایی را در بر داشته است و جدای از متضرر شدن اقتصاد این کشورها، بخشی از بودجه جاری آن‌ها معطوف به ایران بوده است که بررسی آن نشان میدهد، کشور‌های تحریم کننده هم به اندازه خود در قبال ایران متضرر شده‌اند.
بخشی از این ضرر‌ها را می‌توان در قالب آمار و ارقامی که در فضای مجازی منتشر شده فهمید و یقیناً بخشی بسیار زیادی از آن را نمی‌توان روی نمودار برد؛ چرا که دسترسی به آن‌ها شاید هیچ گاه مهیا نباشد. بخشی از این آمار محرمانه مربوط به هزینه کشور‌های اروپایی و امریکایی در منطقه به منظور کنترل و یا جلوگیری از نفوذ ایران مربوط می‌شود که ارقامی «میلیارد دلاری» می‌شود و قطعاً جمع بندی و انتشار آن می‌تواند جذابیت‌های خاص خود را داشته باشد.
آنچه مشخص است، امریکا پس از صرف هزینه ۷ تریلیون دلاری در منطقه غرب آسیا و به راه اندازی جنگ در افغانستان و عراق نتوانسته است به اهداف خود که آن را «استقرار دموکراسی» می‌خواند دست یابد و در نهایت معادلات هم به نفع ایران رقم خورد!
هم اکنون هم امریکایی‌ها مدعی هستند که بیش از ۱۱ میلیارد دلار در سوریه هزینه کرده‌اند و من بعد هم از پس آن بر نمی‌آیند. به همین جهت است که «ترامپ» به صراحت اعلام کرده است که اگر عربستان خواهان حضور امریکا در سوریه است باید هزینه آن را بپردازد، چرا که حضور این کشور به نفع سایرین (ایران و روسیه) بوده است.
دونالد ترامپ روز دوشنبه در نشست خبری مشترک با روسای جمهوری استونی، لتونی و لیتوانی این مطلب را مطرح کرد و گفت: «به زودی با هماهنگی با عربستان و دیگران تصمیم می‌گیریم. من گفتم اگر بخواهید در اینجا بمانیم، باید پول بدهید. ماندن ما در سوریه برای ما بهای گزافی دارد و بیشتر به کشور‌های دیگر کمک می‌کند.»
هزینه ۳۷۶ میلیون دلاری فقط برای تغییر رفتار سیاسی ایران
گزارشی که یک تحلیلگر ارشد مسائل ایران به مرکز تحقیقات کنگره آمریکا ارائه کرده نشان میدهد دولت‌های آمریکا طی سال‌های گذشته صد‌ها میلیون دلار برای براندازی در ایران هزینه کرده‌اند.
«کنث کزمان»، تحلیلگر ارشد مسائل ایران در مرکز تحقیقات کنگره آمریکا در گزارشی جدید به شرح بودجه‌هایی پرداخته که دولت‌های متوالی این کشور از سال ۲۰۰۴ برای ایجاد تغییرات مطلوب واشنگتن در داخل ایران در قالب برنامه‌هایی موسوم به «پیشبرد دموکراسی» و حقوق بشر اختصاص داده‌اند.
یکی از سرفصل‌های گزارش آقای «کزمان» به موضوع تلاش‌های دولت‌های متوالی آمریکا و نظام حاکمیتی این کشور برای ایجاد تحولات همسو با واشنگتن در داخل ایران می‌پردازد.
مطابق این گزارش، کنگره صد و نهم آمریکا قانونی الزام‌آور با عنوان «حمایت از آزادی در ایران» تصویب کرد که در ۳۰ سپتامبر سال ۲۰۰۶ به تصویب رسید و بودجه‌هایی را برای «ارتقاء دموکراسی در ایران» در نظر گرفت. مجموع هزینه‌هایی که امریکایی‌ها به منظور تغییر سیاسی در ایران هزینه کرده‌اند توس این پژوهشگر استخراج شده و به شرح ذیل است.
|
سال میلادی |
میزان بودجه |
|
2004 |
1.5 میلیون دلار از محل اعتبارات عملیات‌های خارجی برای حمایت از سازمان‌ها و افراد فعال در زمینه‌های آموزشی، بشردوستانه و غیردولتی جهت پیشبرد دموکراسی و حقوق بشر در ایران اختصاص یافت. اداره دموکراسی و کار در وزارت امور خارجه آمریکا یک میلیون دلار در اختیار یکی از واحدهای دانشگاه «ییل» و 500 هزار دلار در اختیار «صندوق ملی برای اعانه دموکراسی» (NED) قرار داد. |
|
2005 |
3 میلیون دلار از محل اعتبارات عملیات‌های خارجی برای ارتقاء دموکراسی در ایران. حوزه‌های اولویت موارد زیر را شامل می‌شدند: توسعه احزاب سیاسی، رسانه‌ها، حقو کارگری، ارتقاء جامعه مدنی و حقوق بشر. |
|
2006 |
11.5 میلیون دلار از محل اعتبارات عادی عملیات خارجی. مدیریت 4.15 درصد از این مبلغ با اداره دموکراسی و کار وزارت امور خارجه آمریکا و 7 میلیون دلار مابقی ما اداره امور خاور نزدیک بود. |
|
2007 |
مبلغ 66.1 میلیون دلار از محل بودجه کمکی سال مالی 2006: 20 میلیون برای ارتقاء دموکراسی؛ 5 میلیون برای دیپلماسی عمومی با تمرکز بر روی جمعیت ایرانی؛ 5 میلیون دلار برای برنامه مبادله‌های فرهنگی؛ 36.1 میلیون دلار برای شبکه‌های صدای آمریکا و رادیو فرداد. بودجه‌های شبکه پخش از طریق «هیئت کارفرمایان پخش» تأمین می‌شود. |
|
2008 |
6.55 میلیون دلار برای ایران و سوریه در نظر گرفته شد که مدیریت آن با اداره دموکراسی و کار وزارت امور خارجه آمریکا بود. |
|
2009 |
60 میلیون دلار (از 75 میلیون درخواستی) |
|
2010 |
مبلغ 60 میلیون دلار از برنامه «صندوق حمایت اقتصادی» وزارت خارجه جهت «حمایت از آرمان‌های جامعه دموکراتیک و باز» درخواست شد. مصوبه شماره 1105 کنگره با 25 میلیون دلار برای برنامه‌های ترویج دموکراسی در منطقه از جمله ایران موافقت کرد. |
|
2011 |
40 میلیون دلار برای برنامه «دموکراسی منطقه‌ای خاور نزدیک» (NERD) درخواست و هزینه شد. برنامه‌های مربوط به ارتقا حقوق بشر، جامعه مدتی و دیپلماسی عمومی در ایران بخش عمده مصرف این هزینه را تشکیل می‌دهند. |
|
2012 |
40 میلیون دلار برای برنامه‌های «دموکراسی منطقه‌ای خاور نزدیک» درخواست شد. برنامه‌ریزی‌ها برای ایران مشابه سال مالی 2010 هستند. |
|
2013 |
35 میلیون دلار برای برنامه‌های «دموکراسی منطقه‌ای خاور نزدیک» درخواست شد. مصارف هزینههای مربوط به ایران مشابه سال‌های مالی 2010 و 2011 است. |
|
2014 |
30 میلیون دلار برای برنامه‌های «دموکراسی منطقه‌ای خاور نزدیک» و مصارف هزینههای مربوط به ایران مشابه دو سال مالی قبل است. |
|
2015 |
30 میلیون دلار برای برنامه‌های «دموکراسی منطقه‌ای خاور نزدیک» و مصارف هزینههای مربوط به ایران مشابه دو سال مالی قبل است. |
|
2016 |
3میلیون دلار برای برنامه‌های «دموکراسی منطقه‌ای خاور نزدیک» و مصارف هزینههای مربوط به ایران مشابه دو سال مالی قبل است. در این درخواست قید کمک به دور زدن سانسور اینترنت قید شده است |
|
2017 |
30 میلیون دلار برای برنامه‌های «دموکراسی منطقه‌ای خاور نزدیک» و مصارف هزینههای مربوط به ایران مشابه دو سال مالی قبل است. |
|
جمع |
376/65 میلیون دلار برابر با 1.579.200.000.000 تومان |
هزینه ۱ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلاری برای کنترل ایران و دوستان در سال ۲۰۱۵
هزینههای فوق الذکر مشخصاً به ایران اختصاص یافته است و یافته‌هایی است که «کنث کزمان» به دست آورده و احتمال اینکه مقامات امریکایی بودجه‌های بیشتری را تخصیص داده باشند وجود دارد.
در کنار این مورد باید سهم هزینه‌هایی که ایران در بودجه‌های عمومی امریکا هم به خود اختصاص داده است توجه شود. بر اساس گزارش کمیسیون دیپلماسی عمومی آمریکا برای بودجه این بخش در سال ۲۰۱۵ مبلغ یک میلیارد و ۸۳۳ میلیون دلار اختصاص یافته که این بودجه برای سال ۲۰۱۶ به مبلغ یک میلیارد و ۹۰۶ میلیون دلار افزایش پیدا می‌کند. بخش قابل توجهی از این هزینه به منظور کنترل و یا تاثیر گذاری برای کشور‌هایی همچون ایران، روسیه و کره شمالی است.
ایالات متحده برای تقویت «قدرت نرم» و نفوذ بیشتر در جهان برای سال ۲۰۱۵ بودجه بیش از یک میلیارد و ۸۳۳ میلیون دلاری اختصاص داده است. این بودجه فقط جهت پیشبرد «دیپلماسی عمومی» آمریکا در اکثر اقصی نقاط جهان به صورت رسمی صرف می‌شود که البته بودجه‌های غیررسمی و محرمانه دیگری نیز وجود دارد که جهت نفوذ نرم توسط سازمان‌های اطلاعاتی استفاده می‌شود و هیچ‌گاه در رابطه با آن اخبار یا اطلاعاتی به بیرون انتشار پیدا نمی‌کند. مجموعه‌های خصوصی نیز بخشی از پیشبرد دیپلماسی عمومی آمریکا را برعهده دارند که اطلاعاتی نیز از بودجه سالانه آن‌ها در دست نیست.
در جدیدترین گزارش «کمیسیون مشورتی دیپلماسی عمومی آمریکا» (ACPD)، در مورد دیپلماسی عمومی و برنامه‌های رسانه‌ای (پخش تلویزیونی و ماهوا‌ره‌ای) در سطح بین‌المللی، نحوه چگونگی اختصاص بودجه یک میلیارد و ۸۳۳ میلیون دلاری ارائه شده است. در این گزارش، دیپلماسی عمومی هیئت مدیره بنگاه سخن‌پراکنی آمریکا (Broadcasting Board of Governors) و وزارت خارجه شامل برنامه‌های تبادل امور فرهنگی و شورای آموزش به صورت جزء به جزء بیان شده است.
*تخصیص بودجه ۱ میلیارد و ۹۰۶ میلیون دلاری امریکا در دیپلماسی عمومی و تاثیر بر افکار مردم ایران و سایر جهان در سال ۲۰۱۶
بودجه رفاه عمومی علیه ایران / افزایش بی رویه بی خانمان‌ها در امریکا
این رفتار‌ها همیشه ادامه دار بوده است و در دوره هیچ یک از روسای جمهور امریکا حداقل از سال ۲۰۰۴ بعد قطع نشده است. «دونالد ترامپ» هم در پیشنهاد بودجه‌ای برای سال مالی ۲۰۱۹ خواستار افزایش ۳۶ میلیون دلاری بودجه یکی از دفاتر وزارت خزانه‌داری آمریکا شده و گفته این منابع مالی برای منزوی‌سازی کره شمالی و «افزایش فشار تحریم‌ها علیه ایران» هزینه خواهند شد.»
در بخش دیگری از این سند آمده است: «این منابع اضافی برای منزوی کردن اقتصادی کره شمالی، تکمیل «مرکز مبارزه با تأمین مالی تروریسم» در عربستان سعودی، افزایش فشار تحریم‌ها علیه ایران با تدابیر مختلف از جمله اجرای قانون «کاتسا» تخصیص داده خواهند شد.»
نگاهی به بودجه‌های مصوب سنای آمریکا در چند سال گذشته گویای آن است که در سال ۲۰۰۷ مبلغ ۶۶ میلیون دلار برای «برای گسترش دموکراسی در ایران»، سال ۲۰۰۹ مبلغ ۵۵ میلیون دلار برای «جنگ نرم با ایران»، سال ۲۰۱۰ مبلغ ۵۵ میلیون دلار برای «نفوذ در ایران، مقابله با فیلترینگ سایت‌های ضد ایرانی، تحریک قربانیان سانسور در ایران، آموزش الکترونیکی ایرانیان مخالف نظام برای براندازی نرم و شبکه سازی اینترنتی برای اغتشاشگران بعد از انتخابات ریاست جمهوری، ارائه آموزش‌های لازم رسانه‌ای و کامپیوتری برای راه اندازی سایت‌ها جهت اطلاع رسانی» و مبلغ ۲۰ میلیون دلار بودجه تکمیلی برای «مبارزه با ایران از طریق فعالیت‌های اینترنتی» و در سال ۲۰۱۱ مبلغ ۲۵ میلیون دلار برای «حمایت از هکر‌ها برای تخریب فضای سایبری ایران»، تخصیص یافته است.
کما اینکه هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا گفته بود بودجه ۲۵ میلیون دلاری سال ۲۰۱۱ پنتاگون علیه ایران را به مخالفان نظام سیاسی ایران اختصاص میدهد که به اصطلاح او به «قاتلان، هکر‌ها و سانسورچیان» حمله کنند.
همچنین روز ۳۰ دی‌ماه سال گذشته، یک نویسنده و روزنامه‌نگار مطرح انگلیسی در یک گزارش تحقیقی فاش کرد وزارت خارجه آمریکا بیش از یک میلیون دلار برای ایجاد ناآرامی در ایران و بهره‌برداری از آن هزینه کرده است.
«نفیظ مصدق احمد»، نویسنده و روزنامه‌نگار تحقیقی انگلیسی پس از بررسی اسناد رسمی دولت آمریکا به این نتیجه رسیده است: «اسناد دولت آمریکا از سال ۲۰۱۶ تا به امروز نشان می‌دهند دولت ترامپ، بیش از دست‌کم سه میلیون دلار برای تأمین مالی فعالیت‌های گروه‌های مخالف با نظام حاکم ایران هزینه کرده‌اند.
این هزینههای سرسام آور در حالی صورت میگرد که جمعیت بی خانمان‌ها در امریکا رکورد زده است. بر اساس گزارشی که وزارت مسکن و توسعه شهری آمریکا باعلام کرد، بر اساس آمارگیری انجام شده در ماه ژانویه (دی ماه) حدود ۵۵۴ هزار نفر در سراسر آمریکا بی خانمان هستند. این رقم نسبت به سال ۲۰۱۶ رشدی یک درصدی را نشان میدهد.
از این تعداد، ۱۹۳ هزار نفر هیچ سرپناهی برای گذراندن شب‌های سرد زمستانی در اختیار ندارند و در داخل ماشین ها، چادرها، کف خیابان‌ها و سایر اماکن شب را سپری می‌کنند. تعداد افراد فاقد سرپناه نسبت به ۲ سال قبل رشدی بیش از ۹ درصدی را نشان میدهد.
افزایش تعداد افراد بی خانمان در چند شهر ساحلی غرب آمریکا چشمگیر‌تر بوده به نحوی که از سال ۲۰۱۵ تاکنون رشد انفجاری تعداد افراد بی خانمان در حداقل ۱۰ شهر و منطقه مقامات محلی را وادار به اعلام حالت فوق العاده کرده است.
ضرر ۴ میلیاردی اروپایی‌ها در تحریم ایران
پیش از توافق هسته‌ای «برجام» طی نشستی که در اندیشکده «شورای آتلانتیک» تحت عنوان «توافقنامه اوباما با ایران برای آمریکا خوب است» برگزار شد مقامات اروپایی به صراحت در خصوص ضرر سنگین کشورهایشان در دوران تحریم‌های ایران سخن به میان آوردند.
در آن نشست توافق احتمالی هسته‌ای از جنبه‌های مختلف مورد بررسی سفرای کشور‌های فرانسه، آلمان و انگلیس در آمریکا، قرار گرفت. در آن نشست سفیر فرانسه در آمریکا ضمن انتقاد از اظهارات مقامات واشنگتن درباره تلاش تاجران اروپایی برای رفتن به ایران از آمریکایی‌ها گله می‌کند و می‌گوید: آمریکا با اروپا از موضع برتر صحبت نکند؛ در تحریم ایران ما ضرر کردیم، نه شما آمریکایی‌ها.
پیش از این هم روزنامه فرانسوی زبان «لوموند» وضعیت صادرات قطعات پژو به ایران را بررسی کرده و از ضرر پژو گفته است. طبق آماری که لوموند ارائه کرده، میزان صادارات پژو به ایران از زمان شروع تحریم صنعت خودروی ایران از سوی پژو از دو میلیارد یورو به ۸۰۰ میلیون یورو رسیده است. این سقوط آزاد صادرات پژو به ایران در حالی است که خودروساز فرانسوی مدتی است در وضعیت مناسبی از نظر فروش قرار ندارد و حتی مجبور به تعدیل گسترده نیرو در کارخانه‌های مختلف خود و همچنین تعطیلی برخی از آن‌ها شده است.
به گزارش اقتصاد آنلاین پس از قطع روابط پژو با ایران خودرو به علت فشار‌های شریک آمریکایی آن، این خودروساز فرانسوی در فروش محصولات خود با ۴ میلیارد یورو خسارت روبرو شده است.
پژو در فوریه ۲۰۱۲ تحت فشار‌های جنرال موتور با حمایت‌های دولت آمریکا تصمیم به قطع رابطه با ایران گرفت. این تصمیم پژو به بیکاری ۸ هزار کارگر این شرکت نیز منجر شد.
بر اساس آماری هم که اتریش منتشر کرده است اتحادیه اروپا در خلال تحریم‌هایی که در حدود یک دهه علیه ایران وضع شده است از فرصت‌های زیادی در این کشور منطقه غرب آسیا محروم شده است. میزان صادرات اتریش به ایران در سال ۲۰۰۴ حدود ۴۰۰ میلیون یورو بود. اما با وضع تحریم‌ها علیه ایران میزان این صادرات به تدریج کاهش یافت به گونه‌ای که در سال میلادی گذشته (سال ۲۰۱۴) اتریش تنها حدود ۲۰۰ میلیون دلار صادرات به ایران داشت. این در حالی است که اتاق بازرگانی اتریش امیدوار است میزان صادرات خود به ایران را در خلال چند سال آینده به بیش از یک میلیارد یورو برساند.
یک نماینده امریکا:تحریم‌ها به ضرر ما هم بوده است
البته تحریم‌های ادامه دار امریکا علیه ایران مخالفین جدی هم در درون این کشور دارد. «توماس مسی»، یکی از نمایندگانی است که در جلسه اخیر مجلس نمایندگان این کشور به طرح تحریم‌های مرتبط با موشک‌های بالستیکی ایران رای منفی داد در گفت‌وگو با «فرهیختگان» تاکید کرد: «من به این طرح رای مخالف دادم، چراکه تحریم ایران را از سوی هیات حاکمه آمریکا فعالیتی نادرست می‌دانم. این‌گونه فعالیت‌ها هیچ کمکی به آمریکا نمی‌کند و حتی باعث می‌شود که به اقتصاد کشور ما لطمه وارد شود. شرکت‌های زیادی در آمریکا و کشور‌های غربی هستند که اگر ایران تحریم نباشد می‌توانند توسط افراد واسطه‌ای با ایران تعامل کنند.»
در همین باره خبرگزاری «آسوشیتدپرس» هم گزارش مبسوطی در خصوص تاثیر منفی تحریم‌ها بر اقتصاد امریکا منتشر کرده است. این خبرگزاری گفت‌وگویی را با «ویلیام مک گلون» که وکیل مستقر در واشنگتن است و در زمینه قوانین و مقررات تحریمی تخصص دارد، انجام داده است. این کارشناس به آسوشیتدپرس گفته: «شرکت‌های آمریکایی در چنین شرایطی فرصت‌های زیادی را از دست خواهند داد. کشور ایران با جمعیتی ۸۰ میلیون نفری دارای اقتصادی ۴۰۰ میلیارد دلاری است. این کشور چهارمین منابع بزرگ نفت خام جهان را در اختیار دارد. ایران همچنین دومین ذخایر بزرگ گاز طبیعی جهان را در خود جای داده است. ایران همچنین دارای زیرساخت‌های صنعتی و کشاورزی مناسبی است.»
